Prezes UOKiK w opublikowanych 8 maja 2023 r. wyjaśnieniach niesłusznie uznaje za obniżenie ceny odniesienie do aktualnie obowiązującej ceny w przypadku sprzedaży warunkowej.
8 maja Prezes UOKiK opublikował dokument „Informacje o obniżeniu ceny. Wyjaśnienia Prezesa UOKiK”. W tym piśmie skreślę kilka słów na temat sprzedaży warunkowej – s. 19 wytycznych.
Prezes UOKiK uznał, że komunikat „kup 2 produkty A, trzeci taki sam 50 % taniej” zawiera informację o obniżeniu ceny konkretnego towaru i wymaga wskazania najniższej ceny z 30 dni przed obniżką. Jest to wypadkowa ogólnego podejścia Prezesa UOKiK, który najwyraźniej wychodzi z założenia, że sam fakt zastosowania przekreślenia ceny lub określenia typu „X % taniej” jest informacją o obniżeniu ceny (moim zdaniem niesłusznie, jeśli odmienny charakter użycia tych narzędzi jest wystarczająco jasno zaprezentowany).
Tymczasem Komisja Europejska w swoich wytycznych wskazuje, że komunikat „30 % zniżki przy zakupie trzech” nie jest objęty zakresem art. 6a dyrektywy w sprawie podawania cen – brak „fetyszyzacji” procentów w reklamie.
Klucz do zrozumienia problemu w przypadku sprzedaży wiązanej to stwierdzenie, że komunikaty dotyczące oferty wiązanej nie odnoszą się do ceny wcześniejszej, lecz ceny aktualnej. Prezes UOKiK opisuje istotę nowej regulacji w następujący sposób:
Nowe regulacje mają na celu eliminację fałszywych obniżek, w których przedsiębiorcy tuż przed „promocją” sztucznie zawyżali cenę, aby zaprezentować atrakcyjność oferty (s. 4 wyjaśnień)
Prezes UOKiK słusznie wyjaśnia, że „wszystkie sposoby prezentacji oferty sugerujące możliwość zakupu po cenie niższej niż wcześniej powinny być natomiast traktowane jako „informacja o obniżce” (s. 9 wyjaśnień).
Tylko że oferta wiązana nie odnosi się to ceny wcześniejszej, lecz do ceny aktualnej. W przytoczonych wyżej komunikatach nie mówię klientowi, że jest taniej niż było. Mówię, że jeśli kupi więcej, będzie taniej niż przy zakupie pojedynczej sztuki.
Pokusiłbym się wręcz o tezę, że punktem odniesienia w ramach informacji o obniżeniu ceny w rozumieniu art. 6a dyrektywy w sprawie podawania cen może być cena wcześniejsza lub przyszła, lecz nie cena aktualna.
Uważam też, że powyższe wyjaśnienia w pewnych okolicznościach mogą mieć zastosowanie do programów lojalnościowych.
Nie dyskutuję z przytoczonymi przez Komisję przykładami, które uważam za słuszne (bo wyraźnie komunikuję obniżkę):
Przykładem mogą być takie kampanie jak:
— | „Dzisiaj 20 % taniej przy użyciu kodu XYZ”, lub |
— | „W ten weekend 20 % zniżki na wszystko tylko dla uczestników programu lojalnościowego”, |
Uważam jednak, że w niektórych przypadkach komunikacji korzyści dla uczestników programu lojalnościowego nie powinna być objęta nowymi przepisami. Np. jeżeli przy zapisywaniu się do programu lojalnościowego przedsiębiorca poinformuje mnie, że z kontem X Premium mogę dokonywać zakupów w sklepach stacjonarnych 10 % taniej, nie jest to informacja o obniżeniu ceny w rozumieniu dyrektywy. Podobnie, jak powyżej – nie odnosi się do wcześniejszych cen, tylko do aktualnych cen, które widzę lub będę widział w salonie.