Jednym z istotnych obszarów działań Prezesa UOKiK jest walka z firmami zajmującymi się sprzedażą na pokazach. Oczywiście trudno nie kibicować w tym zakresie Prezesowi. Ale w jednych z ostatnich decyzji rzucił mi się w oczy rozjazd w kwalifikacji prawnej. Przy okazji poczyniłem kilka uwag co do postawionych przedsiębiorcom zarzutów i modelu przeciętnego konsumenta.
Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z dnia 20 września 2017 r. w sprawie C‑186/16 Andriciuc i in. stwierdził, że wyrażony w art. 4 ust. 2 dyrektywy 93/13/EWG w sprawie nieuczciwych warunków w umowach konsumenckich wymóg wyrażenia warunku umownego prostym i zrozumiałym językiem oznacza, że w wypadku umów kredytowych instytucje finansowe muszą zapewnić kredytobiorcom informacje wystarczające do podjęcia przez nich świadomych i rozważnych decyzji.
Włoski Tribunale Amministrativo Regionale per il Lazio skierował do Trybunału Sprawiedliwości UE pytania prejudycjalne dotyczące stosunku dyrektywy 2005/29/WE o nieuczciwych praktykach handlowych do regulacji sektorowych, mając w szczególności na myśli sektor energetyczny. Identyczne pytania zostały zadane w czterech sprawach: C-417/17 Hera Comm, C-407/17 Green Network, C-406/17 Acea Energia i C-408/17 Enel Energia.
Dyrektywa 2005/29/WE o nieuczciwych praktykach handlowych znajdzie zastosowanie do oceny praktyki w relacji B2B – tak wynika z wyroku TS UE z 19 października 2017 r. w sprawie C‑295/16 Europamur. Brzmi jak herezja, ale taki pogląd w tej konkretnej sprawie jest uwarunkowany specyficznymi przepisami prawa krajowego.
Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z 21 grudnia 2016 r. stwierdził, że możliwość nałożenia kary pieniężnej za stosowanie postanowienia wzorca umownego wpisanego do rejestru w sprawie z udziałem innego przedsiębiorcy nie narusza prawa do sądu – o ile ukarany przedsiębiorca może kwestionować decyzję w zakresie tożsamości klauzul i wysokości kary.
Po orzeczeniach Sądu Najwyższego w sprawach III SK 18/13 i III CZP 17/15 sytuacja wydawała się wyjaśniona, ale wyrok trybunału luksemburskiego wprowadził pewną niepewność.
Trybunał Sprawiedliwości UE w wyroku z dnia 20 lipca 2017 r. w sprawie C‑357/16 Gelvora uznał, że działania podejmowane przez firmę windykacyjną w celu odzyskania należności stanowią praktykę rynkową w rozumieniu dyrektywy 2005/29/WE o nieuczciwych praktykach handlowych.
W ten sposób kwalifikuje windykację też Prezes UOKiK, czego dowodzi przedstawiona we wpisie praktyka orzecznicza Prezesa UOKiK – chociaż daleko mu do konsekwencji.
Trybunał w wyroku z 21 grudnia 2016 r. stwierdził, że polskie przepisy/praktyka orzecznicza, dopuszczająca możliwość karania przedsiębiorców za stosowanie postanowienia wzorca umowy uznanego za niedozwolone w sprawie z udziałem innego przedsiębiorcy (wpisanego do rejestru prowadzonego przez Prezesa UOKiK), nie naruszają prawa do obrony takiego przedsiębiorcy.
